فرق برنج چمپا با عنبربو

توی غرفه‌های برنج‌فروشی که می‌گردی، بین انواعِ نام‌های آشنای برنجِ شمالی، دو نام جدید به چشمت می‌خورد: برنج چمپا و عنبربو.

اولش شک داری که اینها هم برنج ایرانی هستند یا نه. اما با کمی جستجو متوجه می‌شوی که بله! این دو هم برنجِ وطنی هستند و گاهی راهِ دور و درازی را طی می‌کنند تا به خانه‌های ما برسند. برنج‌هایی از جنوب ایران که دستِت را برای خریدِ برنج بازتر می‌کنند خصوصا وقتی که می‌بینی خیلی هم اقتصادی و به‌صرفه هستند!

برنج چَمپا چیست؟

قرار نیست که همه محصولات کشاورزی همیشه در یک مکان کشت شوند! بعضی‌هایشان مثل همین جنابِ چمپا، یک جورهایی بین‌المللی هستند. می‌پرسید چطور؟ برنج چمپا، در اصل مسافری از کشور ویتنام است؛ یک برنج مخصوص مناطق گرمسیری! کیفیتش آنقدر بالا بود که کشورهای دیگر با آب‌و‌هوای مشابه تصمیم گرفتند کاشتش را امتحان کنند. این شد که چمپا سفر طولانی‌اش را به کشورهای دیگر شروع کرد و بالاخره به ایران هم رسید.

ویژگی اصلی برنج چمپا چیست؟

وقتی چیزی طرفدار پیدا می‌کند، حتما دلیل خوبی برایش وجود دارد. برنج چمپا هم از این قاعده مستثنا نیست. مهم‌ترین ویژگی برنج چمپا که آن را از سایر رقبا متمایز می‌کند، عطر بی‌نظیر و زیاد آن است؛ به طوری که موقع پخت، عطرِ برنج تا چند کوچه آن طرف‌تر می‌پیچد! البته عطر این برنج با عطر برنجِ شمالی تفاوت دارد.

انطباقِ خوب این برنج با آب‌و‌هوای گرمِ جنوبِ ایران هم دلیل دیگری شده تا کشت آن طرفدار پیدا کند. چمپا به طور کلی برای کشت به آب کمتری احتیاج دارد. برای همین مناسب کشت در مناطق کم آب‌تر است. این برنج حتی در مناطق با آب شور هم رشد می‌کند و به همین خاطر نسبت به باقی برنج‌های ایرانی قیمت کمتری دارد. البته چمپا در مناطق دیگر ایران مثل گیلان، مازندران، اصفهان، خراسان رضوی و ایلام نیز کشت می‌شود.

با انواع بذر برنج چمپا آشنا شوید

برنج چمپا مثل برنج شمال تنها در یک نوع منحصر نیست و برای خودش خانواده دارد! در نتیجه بذرهای متفاوتی از این برنج وجود دارد:

• برنج رسمی
• برنج سیاه
• برنج خمیده
• برنج نازک
• برنج شاهک
• برنج سفید
• برنج قصردشتی
• برنج چمپای کامفیروز

این برنج دو نوع زودرس و دیررس هم دارد که برنج‌کاران آن‌ها را بسته به مکانِ کشت، انتخاب می‌کنند.

این مطلب را هم از دست ندهید: بهترین برنج‌های ایرانی را بشناسیم

برنج چمپا چه ویژگی‌های ظاهری‌ای دارد؟

شکل ظاهری این برنج، گرد و تپل و کوتاه است و شاید تنها نقطه ضعفش هم همین باشد. بعد از پخت هم توقع قدکشیدن از آن نداشته باشید و لطفا همین‌طوری که هست بپذیریدش! رنگ دانه‌های آن هم کرم رنگ و قدری تیره‌تر از برنج‌های شمالی است‌.

برنج چمپای زودرس با طول دانه ۷ میلیمتر در دسته برنج‌های دانه‌متوسط قرار می‌گیرد. برنج چمپای دیررس با طول دانه کمتر از ۶ میلیمتر در دسته برنج‌های دانه‌کوتاه قرار می‌گیرد.

طرز پخت برنج چمپا چطور است؟

پختن این برنج قلق خودش را دارد و شاید چند بار اول خرابش کنید. اما نگران نباشید، ما اینجاییم تا به شما تقلب برسانیم!

برای پخت این برنج حتما آن را یک ساعت خیس کنید. نشاسته این برنج زیاد است و زود وا می‌رود. برای همین زمانِ پختِ برنج را کوتاه‌تر کنید و گولِ قیافه‌ی «من هنوز جا دارم بجوشم»ش را نخورید!

اما در کل توقع یک برنج مجلسی و به اصطلاح دون را از چمپا نداشته باشید. اما تضمین می‌کنیم که مزه و عطر آن آنقدر خوب است که به خورش نیازی ندارید و بچه‌های خانه آن را خالی‌خالی می‌خورند!

پخت این برنج به صورت کته کمی سخت است و مهارت می‌خواهد اما لابد خودتان بهتر می‌دانید که با آبکش‌کردن، ‌بخش زیادی از خواص برنج از دست می‌رود. دیگر تصمیم با خودتان!

برنج چمپا چه خواصی دارد؟

پزشکان طب سنتی می‌گویند طبع این برنج گرم‌تر از سایر برنج‌هاست. پس اگر طبع بلغمی و سودایی دارید، چمپا برای شما گزینه بهتری است. بیایید در ادامه با خواص این برنج :

• هضم این برنج برای دستگاه گوارش آسان است و به اصطلاح سبک و زودهضم است، در نتیجه برای افراد دچار سوهاضمه و مشکلات معده برنج خوبی به شمار می‌رود.
• سرشار از ویتامین ب و ای است و برای همین در تغذیه کودکان نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
• به خاطر داشتنِ املاح و ویتامین‌های فراوان می‌تواند چربی و فشار خون را کنترل کند.
• برای افراد با سابقه دیابت برنج مناسب‌تری است چون باعث مقاومت بدن نسبت به انسولین می‌شود.
• اگر آن را به صورتِ کته مصرف کنید،‌ باعث کاهش یبوست خواهد شد.
• این برنج غیرتراریخته است یعنی دستکاری ژنتیکی نشده است و کاملا طبیعی است.

برنج عنبربو چیست؟

برنج عنبربو در واقع یکی از انواع برنج چمپاست و چنان که از نامش هم برمی‌آید مثل عنبر خوشبو و معطر است. این برنج بیشتر در شهر اهواز، شوشتر، باغملک، خرمشهر، رامهرمز و شادگان کشت می‌شود که همگی در استان خوزستان قرار دارند.

کاشت چمپا در این استان قدمت چندانی ندارد و برخی می‌گویند از سال ۱۳۸۹ آغاز شده است. البته این برنج در شهرهای دیگر کشور مثل اصفهان،‌ ایلام، خراسان رضوی، لرستان و فارس هم کشت می‌شود. البته مرغوب‌ترین نوع آن در شوشتر تولید می‌شود.

با انواع برنج عنبربو آشنا شوید

این برنج دو نوع معروف دارد: برنج عنبربوی سیروان و برنج عنبربوی امامی

۱. برنج عنبربوی سیروان

این برنج بیشتر در سیروان استان ایلام کشت می‌شود و به خاطر همین به این نام مشهور شده است. سرابکلان، لرینی، گوراب سفلی و علیا، چگنی، لالا ،‌اسلامیه، فاطمیه، شوراب خانعلی و هیوند نام برخی از مناطق سیروان است که این برنج در آن‌ها کشت می‌شود.

۲. برنج عنبربوی امامی

این برنج در شهر شوشتر تولید می‌شود و مرغوب‌ترین نوع برنج عنبربوست چون کمترین میزان شکستگی را دارد. در زبان محلی به آن گلالک هم می‌گویند.

برنج چمپا و عنبربو چه فرقی با هم دارند؟

این دو برنج در واقع تفاوت ظاهری خاصی باهم ندارند و هردو پرعطر و خوشمزه هستند. به همین خاطر شاید نتوانید از هم تشخصیشان بدهید. به علاوه در پخت هم درست مثل هم هستند و هر دو طبع گرمی داشته و ارزش غذایی یکسانی دارند. قیمتشان هم تقریبا نزدیک به هم است.

با این حال مهم‌ترین فرق برنج چمپا با برنج عنبربو این است که برنج چمپا در برخی مناطق شمالی کشت می‌شود اما برنج عنبربو در شمالِ کشور کشت نمی‌شود. پس قبل از خرید برنج چمپا، مطمئن شوید برنج چمپای شمالی می‌خرید یا جنوبی!

برنج چمپا بخریم یا عنبربو؟

از آن‌جایی که برنج چمپا و عنبربو بسیار شبیه به هم هستند، همه چیز به انتخاب خودتان بستگی دارد. البته این دو برنج هم مثل سایر برنج‌ها درجه‌بندی دارند و مهم‌ترین دلیلِ‌ انتخاب شما می‌تواند کیفیتِ برنجِ مدنظرتان باشد. راستی تا یادمان نرفته این را هم بگوییم که در باسلام می‌توانید انواع برنج چمپا و عنبربو را پیدا کنید.

سوالات متداول درباره برنج چمپا و عنبربو